خبرگزاری تسنیم شنبه 9 اردیبهشت 96 شناسه خبر 1392309 : کارشناس اقتصاد ایران گفت: راهکار اداره کشور بر اساس افزایش مالیات نیست بلکه رونق تولید است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران پویا، محمد رضا اسماعیلی، کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه مقام معظم رهبری در ابتدای سال شعاری را به عنوان راهبرد عملیاتی کشور در آن سال انتخاب می‌کنند در بیان علت اینکه چرا امسال سال تولید و اشتغال شده است گفت: در طی چند سال گذشته و علی‌الخصوص در دولت فعلی به صورت کاملا مشهودی از بحث تولید ملی و به تبع آن اشتغال غافل شده‌ایم
وی با اشاره به اینکه بخش عمده‌ای از انرژی دولت یازدهم در این گذشته است که با رفع تحریم‌ها و آزادسازی پروژه نفت بوده است گفت: یعنی تمام تلاش دولت این است که تحریم‌ها را برداریم تا بتوانیم نفت بفروشیم و به همین جهت از یک بعد مه دیگرغافل شده‌ایم.
اسماعیلی با اشاره به اینکه در واقع برای به دست آوردن درآمد راه کوتاه را انتخاب کرده‌ایم گفت: چرا که برای به دست آوردن درآمد دو راه داریم. راه کوتاه این است که نفت بفروشیم و از محل آن ثروت ملی که جایگزین ندارد خرج دولت را به دست بیاوریم و کشور را اداره کنیم. راه دیگر این است که تولید ملی را تقویت کنیم و سهم «جی دی پی» غیر نفتی بالا برود و بعد از محل مالیاتی که از رشد صنایع و مشاغل به دست آمده دولت را اداره کنیم.
وی با اشاره به اینکه کشورهای اروپایی از محل مالیات کشورشان را اداره می‌کنند گفت:علتش آن است که صنایعشان به مقداری رشد کرده که می‌توانند با پرداخت مالیاتها هزینه‌های دولت راپوشش دهند.
اسماعیلی با اشاره به اینکه ایران درسال 94 به علت این که دراوج تحریم‌هابود وهنوز نفت فروشش آغاز نشده بودو بودجه درسال 93 بسته می‌شد که هیچ چشم‌اندازی از وضعیت برجام نبود خیلی وابسته به مالیاتها شد و سهم مالیات از سهم نفت بیشتر شد و این یک اتفاق خوب بود. به جهت اینکه نمی‌توانستند نفت بفروشند سهم مالیاتها را افزایش دادند
وی اگرچه افزایش در آمدها از مالیات را یک اتفاق خوب دانست اما به اشکالاتی که داشت اشاره کرد و گفت: در آن طرح یک فشاری به جامعه وارد شد؛ چرا که بدون اینکه تولید را افزایش بدهیم مالیات را افزایش دادیم و این قسمت محل بحث و نقد است.
اسماعیلی راهکار درست گرفتن مالیات را این دانست که ابتدا به صنایع اجازه رشد داده شود که تولید آنها بالا برود و سپس سهم مالیات که پرداخت می‌شود به تبع آن به صورت طبیعی بیشتر شود.
* راه اداره کشور بر اساس افزایش مالیات نیست بلکه رونق تولید است
وی در توضیح آن افزود: شخصی که 10 درصد مالیات می‌دهد را نباید 15 درصد کنیم وقتی 10 درصد مالیات می‌دهد فرضا اگر 10 میلیون درآمدش باشد 10 درصد آن یک میلیون درآمد مالیاتی دولت است. دولت نباید آن را 15 درصد کند که به تولیدکننده فشار بیاید. بلکه باید کمکش کند و فضای کشور را به گونه‌ای مهیا کند که درآمد آن مثلا 15 میلیون شود و به تبع آن درآمد مالیاتی نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
اسماعیلی با اشاره به اینکه در بودجه 93 دولت این کار را نکرد گفت: بلکه درصد مالیاتها را بالا برد که توانست درآمد بیشتری پیدا کند و این به مشاغل فشار آورد در نتیجه سال بعد که فروش نفت ازاد شد دوباره وارد چاله قبلی شدیم و سهم نفت از بودجه زیاد شد تا جایی که در سال 94، 53 هزار میلیارد تومان از بودجه کشور از درآمد نفت بود اما سال 96، 111 هزار میلیارد تومان از بودجه کشور بر اساس بودجه نفت بسته شد دوباره دولت دید که یک درآمد خوب و راحت دارد که می‌تواند بفروشد و خرج کند و دیگر از رشد اقتصادی کشور که ناشی از افزایش تولید غیرنفتی است بازماند.
* وقتی دولت آمار رشد اعلام می‌کند، نکته ای که خیلی مهم است این است که رشد کشور از محل فروش نفت است یا نیست
وی با اشاره به اینکه وقتی دولت آمار رشد اعلام می‌کند، نکته ای که خیلی مهم است این است که رشد کشور از محل فروش نفت است یا نیست گفت: تفاوت آن در این است که اگر رشد کشور از محل درآمد فروش نفت باشد پول و دلار وارد کشور می‌شود اما این دلاری که وارد می‌شود چون به اعتبار فروش سرمایه ملی بوده و کسی به ازای آن کاری نکرده است اشتغال ایجاد نمی‌کند و تولید ملی را بالا نمی‌برد.
اسماعیلی در توضیح این نوع رشد گفت: در و اقع یک سرمایه را فروختیم و پول آوردیم ولی رشد غیر نفتی که از محل فروش منابع طبیعی نباشد یک راه فراری وجود دارد مثلا معادن را می‌فروشند سنگ معدن و آن را به عنوان رشد غیر نفتی اعلام می‌کنند. در حالیکه رشدی که از محل غیر فروش انفال باشد یعنی معادن، فلزات، نفت و گاز نباشد به طور طبیعی نشانه افزایش تولید ملی و اشتغال است.
وی با اشاره به اینکه اگر محورهای درآمدهای دولت از فروش مواد خام را کم کنیم درآمد ملی ما به شدت رشد منفی داشته است و صنایع ما آسیب‌دیده‌اند گفت: آمارهای مثبتی که دولت اعلام می‌کند به کمک دو اتفاق شکل گرفته است. یک اینکه درآمد عمده آن مربوط به نفت بوده است و دو اینکه سال پایه را تغییر داده است.
اسماعیلی در توضیح سال پایه گفت: آماری را از یک سال به سال دیگر تغییر می‌دهد در واقع اگر سال پایه نسبت به سال 84 حساب کنیم رشد 4 درصد است و اگر همان را نسبت به سال پایه 93 حساب کنیم رشد حدود 10 درصد است. اگر این دو را از دولت بگیریم رشد نداشته‌ایم و رکود شدیدی در صنایع داریم و اشتغال وضع بدی دارد.
وی درباره نشانه های عدم وضع مناسب در زمینه رشد واقعی اقتصاد کشور گفت: بر اساس آمارهای خود دولت 2 درصد افزایش بیکاری داشتیم. حال مگر امکان دارد که شما رشد داشته باشید و همزمان با افزایش تولید ملی بیکاری نیز بیشتر شود و این نشاندهنده عدم افزایش تولید است چرا که اگر تولید رشد کند کارفرما نیاز به نیروی کار بیشتری می‌کند و اگر نیاز به جذب کاربر هم نداشته باشد حداقل کارگر خود را نگه می‌دارد و اخراج نمی‌کند پس این چه رشدی است که در این بازه زمانی کافرمایان ما کارگران خود را اخراج و این موجب افزایش نرخ بیکاری شده است.
اسماعیلی افزود: رشدی که دولت ادعا می کند ناشی از تولید نیست و حاصل از فروش نفت است گفت:در ادبیات مرسوم اقتصادی واژه تولید نفت به کار می‌رود
وی درباره اینکه ادبیات اقتصادی فروش نفت را تولید می‌نامد گفت: این بازی با کلمات است؛ چرا که تولید از ریشه «ولد» می‌آید یعنی یک چیزی را به وجود بیاورید و ما نفت را به وجود نمی‌آوریم بلکه فقط استخراج می کنیم و می فروشیم. کارگر ایرانی با آن درگیر نبوده است مگر اینکه در قسمت محدود و استخراج آن.
اسماعیلی با اشاره به اینکه آنقدر به رشد نفتی عادت کرده‌ایم که ذهنمان از دیگر درآمدها خالی شده است گفت: مثلا رشد ما می‌توانست ناشی از افزایش تولید محصولات کشاورزی باشد و اصلا باید این اتفاق صورت بپذیرد البته این مسئله محدود به دولت فعلی نیست و در همه دولتها چنین اتفاقی صورت نگرفته است و شعار سال توسط رهبر معظم انقلاب ناظر به این دولت انتخاب نشده است و ناظر به مصلحت کشور انتخاب شده است. ما باید کشاورزی را رونق بدهیم تا اشتغال ایجاد شود حوزه فنی و مهندسی و حتی حوزه خدمات چرا که حوزه خدمات نیز بخشی از جی دی پی است و ما می‌توانیم حتی آنها را صادر کنیم. مثلا همین تاکسیهای اینترنتی اگر چه نیروی کار کشور است اما اصل این الگو یک خدمتی بوده که به کشورمان صادر شده و با عرضه فروش این خدمت سودآوری می‌کنند حال می‌توانیم چنین الگویی را در جامعه دیگر ارائه و عرضه کننده آن به دنیا باشیم.
وی با اشاره به اینکه بر حسب مطالعاتی که در مورد کشور ما شده است نقاط قوت بسیاری دارد و ما می‌توانیم از مابقی نقاط قوت کشورمان استفاده کنیم گفت: دارا بودن منبع عظیم نفت و گاز یکی از نقاط قوت کشور ماست که بسیار مورد مناسبی است و به لحاظ ترکیب نفت و گاز اولین کشور دارنده نفت و گاز هستیم اما این نباید باعث شود که ما از سایر منابع خود غافل شویم.
وی با اشاره به اینکه علاوه بر این مزیت از حیث تحصیل کردگی بالاترین آمارها را داریم گفت: مثلا به عنوان نمونه ایران به اندازه ایالات متحده مهندس تولید می‌کند. ایالات متحده که 20 درصد اقتصاد دنیا را دارد حجم اشخاصی که در حوزه فنی و مهندسی فارغ‌التحصیل می‌شوند با ایران برابر است و این فرصت کمی نیست.
اسماعیلی در پاسخ به این سوال که یعنی در واقع می‌توان گفت به بهانه یک ثروت از ثروت عظیم‌تر چشم‌پوشی و غفلت کرده‌ایم گفت: دقیقا و آن هم از نسل ایرانی که هر جای دنیا رفته‌اند موفق بوده‌اند و بالاتر از قشر معمول آن کشور قرار گرفته‌اند.
وی با اشاره به اینکه اکنون مقدار زیادی فارغ‌التحصیل فنی مهندسی داریم گفت: چرا با فروش خدمات فنی و مهندسی در دنیا برای خود کسب درآمد نمی کنیم. در حوزه سدسازی، راه‌سازی، ایرانیها خیلی موفق عمل کرده‌اند طبق آمار باهوشترین استعدادها را ایرانی ها دارند.
وی با اشاره به اینکه اگر به حوزه‌های فنی و مهندسی توجه شود می‌تواند تولیدکننده خدمات فنی و مهندسی دنیا باشد گفت: البته این اتفاق خوبی نیست که صورت می‌گیرد چرا که اجازه رشد در سایر رشته‌ها متوقف می‌شود و آن هم به این جهت است که در حوزه علوم انسانی ضعیف عمل کرده‌ایم و بها نداده‌آیم و به همین جهت استعدادها برای اینکه بتوانند رشد کنند با توجه به اینکه بازار فنی و مهندسی موفق تر است به سمت آن سوق پیدا می‌کنند اما اتفاقی است که رخ داده و باید از ان استفاده شود.
اسماعیلی افزود: حتی می‌توانیم از راه فروش خدمات پزشکی درآمد کسب کنیم یکی از محلهای درآمد عمده انگلستان فروش خدمات بهداشتی درمانی به کویت است. کشور کویت خدمات درمانی در آن کشور محدود است و تقریبا می‌توان گفت بیمارستانی در آن کشور وجود ندارد و به همین جهت دولت کویت برای اینکه بتواند بهداشت مردم کویت را تامین کند یک قرارداد با انگلستان امضاء کرده است که به موجب آن سالیانه دو مرتبه مردم آن به بیمارستانهای انگلستان می‌روند و درمان می‌شوند و سهمیه دارند که اگر بیمار هم نباشندازسهمیه خوداستفاده کنند و چکاب شوند. اکنون کویت کشوری در کنار ما است و از طرفی ما باهوشترین استعدادهایمان را به پزشکی سوق داده‌ایم حیف است سرمایه‌های کشور همسایه مان به کشور انگلستان می‌رود در صورتی که هم نزدیکی فرهنگی داریم و هم نزدیکی جغرافیایی. آنها می‌توانند به ایران بیایند و از فضای توریستی ایران استفاده کنند.
وی با بیان اینکه بخش عمده‌ای از جامعه از درآمد بالایی برخوردار هستند که مصرف کننده هستند گفت: با وجود همه مشکلات و محدودیتهایی که تولیدکنندگان در ایران دارند و هجمه‌ای که از تولیدات خارجی است هنوز بخش عمده‌ای از بازار کشورمان در اختیار 20 برند داخلی است و این نشاندهنده این است که مردم ایران به اندازه کافی برندهای خود را دوست دارند و می‌توان این فضا را تقویت کرد. وظیفه دولت این است که بستر را به گونه‌ای آماده کند که این برندها تقویت شوند و بتوانند بازار ایران را اشباع کنند و بازارهای همسایه را نیز در اختیار بگیرند که این باعث افزایش تولید و رشد واقعی و در نتیجه اشتغال می‌شود.
اسماعیلی با بیان اینکه ایرانیها با توجه به قدمت تاریخی که دارند و طبق مطالعات بین‌المللی که در مورد ایرانیها شده است کارآفرینی درآنها زنده است گفت : علتش آن است که جزو اعتقاداتمان است، کسی که برای معیشت خانواده خود زحمت می‌کشد همچون مجاهد فی سبیل الله است و این در ذات ایرانی ها نهادینه شده است که من باید خانواده‌ام را تامین معاش کنم و این غیرت ایرانی در بسیاری از کشورها وجود ندارد چرا که بسیاری از کشورها وقتی فرزندی به سنی رسید او را رها می‌کنند و می‌گویند خودت باید درآمد داشته باشی اما غیرت ایرانی به کسب و کار اهمیت می‌دهد.
وی افزود:دولت است که به ملت جهت می‌دهد که اگر می‌خواهی پول در بیاورید مثلا می‌خواهید چنین جهتی بگوید که بروید بانک پیدا کنید و پول را آنجا بگذارید و 20 درصد سود به دست آورید و این تلقی را به او بدهد که از این راه کسب درآمد کنید.
