خبرگزاری تسنیم یکشنبه 9 اردیبهشت 97 : به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران پویا، در حالی که پنجمین سال ابلاغ سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی سپری می شود اما دولت یازدهم به زعم خودش می پندارد که قدمهای موثری در تحقق اقتصاد مقاومتی برداشته است، اما از سویی کارشناسان در وضعیت شاخصهای اقتصادی و همچنین عموم مردم در وضعیت معیشتی خود بازخورد مثبتی به شکل ملموس مشاهده نمی کنند. حال باید برای پرسش از این معمای پیچیده به سراغ فعالان عرصه فعالان اقتصادی در داخل و خارج رفت تا پیرامون گره باز نشده اقتصاد مقاومتی پرس و جو کرد و دانست بالاخره گل آلودی آب اقتصاد مقاومتی از کدام سرچشمه ها نشات می گیرد . در همین باره گفت و گویی داشته ایم با بابک اسماعیلی کارشناس اقتصادی.
*قرار نیست تمام بار اقتصاد مقاومتی بر دوش دولت باشد
تسنیم: شما به عنوان یک کارشناس اقتصاد مقاومتی وضعیت کنونی شاخص های اقتصاد مقاومتی را چگونه ارزیابی می کنید؟
خروجی که اقتصاد مقاومتی میبایست برای کشورمان میداشت آنچنان که باید به آن دست پیدا نکردیم. 6 عدد از 12 مولفه اقتصاد مقاومتی مستقیما وظیفه دولت است و 6 مولفه دیگر متوجه مردم است. به طور کلی مولفههای مردمی بودن را می توان در تقویت تلاش، مردمی کردن اقتصاد، خوداتکایی و خودباوری و پرهیز از اسراف خلاصه کرد. الان اکثرا تصور میکنند تمام بار اقتصاد مقاومتی بر دوش دولت است اما باید گفت مردم هم وظیفه دارند نقشآفرینی کنند و در همین راستا مجلس و مجمع تشخیص مصلحت نظام باید نقش محوری ایفا کند. اقتصاد مقاومتی را باید به عنوان تنها نسخه علاج خروج از بحرانهای تحریمی موجود بدانیم. بنابراین نیاز به خودباوری وجود دارد والا مواجهه میشویم با برگزاری جلسات و کنگرههای بیخاصیت که خروجی مفیدی ندارند.
*دولت نمره مردودی گرفت
تسنیم: بالاخره مسئولیت تخصصی اقتصاد مقاومتی مربوط به کدام ارگان است؟
من به عنوان کارشناس اقتصادی نمره مردودی به دولت میدهم چون کار چشمگیری در این زمینه ندیده ام. مفهوم اقتصاد مقاومتی در شرایط کنونی تحریمی معنا پیدا میکند
، تنها راه چاره برای رهایی از فشارهای خارجی دشمن فقط مربوط به وزارت اقتصاد نیست. بلکه بخش عمدهاش در دستان وزارت امور خارجه و محقق کردن دیپلماسی اقتصادی است. الان شاهد آن هستیم که دیپلماسی ما فعال نیست. ظرفیت اقتصادی خیلی از کشورهای آسیایی و آفریقایی و آمریکای لاتین مغفول مانده است و اینکه کشور ما روابط اقتصادیاش فقط با 4 یا 5 کشور اروپایی پررنگ باشد اقتصاد مقاومتی مشاهده نخواهیم کرد.
*اشتغال زایی زعفران ایران برای بیکاران اسپانیایی و اماراتی
تسنیم: در حوزه کالاهای ارزآور مزیتی کشور، لطفا بگویید در چه مواردی کم کاری کردیم و ظرفیت بازار بین الملل را از دست داده ایم؟
بازارهای خوب صادراتی که در گذشته در این زمینه داشتیم اکنون از دست دادهایم مثل پسته و زعفران و …. الان از زعفران ایران برای کشورهایی همچون اسپانیا و امارات اشتغالزایی وسیعی ایجاد شده است. الان دقیقا اطلاع دارم حدود 2500 شرکت اسپانیایی حیات اقتصادیشان وابسته به زعفران ایران است. خب در این شرایط اگر فقط دو سال از صادرات زعفران جلوگیری کنیم تمام صنایع وابسته به زعفران این کشورهای مذکور فلج میشوند. اگر اینگونه بشود می توانیم آنها را مجبور کنیم تا با قدرت چانهزنی بهتری زعفرانمان را بفروشیم. ولی شاهد هستیم که این محصول گرانبهای وطنی به شکل ارزان و فلهای از کشور خارج میشود و حتی دیده شده زعفران خود ما با بستهبندی متفاوت و شکیل به داخل وارد شده و فروخته میشود. در دولت دهم طرحی مطرح شد که رایزنهای حوزه کشاورزی در کشورهای مختلف حضور پیدا کنند و ایفای نقش برای توسعه و رونق تجارت کشاورزی بکنند. وزارت کشاورزی قبول کرد هزینهاش را متقبل بشود اما در آن دوره متاسفانه وزارت خارجه قبول نکرد.
*اکثر کارکنان سفارتخانه های چین، بازرگان و اقتصاددان هستند
تسنیم: به حلقه مفقوده دیپلماسی اقتصادی در ایران و رویکرد تخصصی دنیا به این مقوله اشاره کردید. چه راهکاری پیشنهاد می کنید؟
دیپلماسی اقتصادی نیازمند یک بخش به عنوان معاونت اقتصادی در وزارت خارجه است اما متاسفانه تامین اواخر این معاونت ایجاد نشده بود و یک بخش عمده اقتصاد مقاومتی منوط به ایجاد این معاونت است. در حال حاضر اکثر کارکنان سفارت چین در جهان تخصص و رویکرد اقتصادی – بازرگانی دارند. بعد از انقلاب دو تفکر در بین انقلابیون به وجود آمد یکی ایدئولوژی امام(ره) بود که قاطعانه میگفت ما میتوانیم و به تبع این تفکر کارهای بزرگی در کشور انجام شد. به عنوان مثال پیشرفت در دانش هستهای، سلولهای بنیادین و صنعت فضایی از این ایدوئولوژی سرچشمه گرفته بود و در مقابل رویکردی بود که میگفت ما نمیتوانیم و این تفکر از ابتدا بوده و الان هم هست. متاسفانه در 5 سال اخیر نیز به شدت گسترش پیدا کرده و شاهد بودیم که وزیرانی هم صراحتا این را فریاد زده اند مثلا اینکه ما باید حتی مدیر هم از خارج وارد کنیم.
*چرا در یک وزارتخانه قراردادهای مهم با خانواده و اقوام منعقد شود؟
تسنیم: شما که طرفدار ایدئولوژی “ما می توانیم” هستید، اگر به طور ملموس در عرصه فعالیتهای اقتصادی خود تجربه موفق حاصل از این تفکر را داشته اید، بیان کنید؟
من در یک دوره در قرارگاه خاتمالانبیاء مشغول بودم و در یک پروژه نیازمند یک دستگاه و ابزار ویژه کمیاب تحریمی به نام (TBM) بودیم و برای دستیابی به آن با مشکل مواجه بودیم اما بعد از مدتی به صورت جهادی توانستیم آن را تولید کنیم و یا اینکه حتی یک قطعه را خاص را تحریم بودیم و آن را به وسیله تراشکاریهای معمولی خودمان توانستیم بسازیم که وقتی افراد خارجی با آن مواجه میشدند فکر میکردند که ما آن را از ایتالیا وارد کردهایم.
مسئولین باید رک و راست به مردم بگویند که آیا بهبود وضعیت اقتصادی ممکن است و آنها نمیخو اهند صورت بگیرد یا اینکه آنها عزم آن را دارند اما اصلاح وضع موجود ممکن نیست. بنابراین باید دقیقا جوابگو باشند تا تکلیف مشخص شود. اگر به لیست اقلام وارداتی نگاهی بیندازیم کاملا متوجه میشویم که خیلی از این اقلام دانش بالایی ندارند و به اصطلاح HIGH TECNOLOGYنیستند و به راحتی در داخل قابل تولید هستند اما به خاطر منافع افرادی خاص و مافیای موجود جلوی وارداتش گرفته نمیشود. رد پای مسئولین و آقازادهها در این مافیاها دیده میشود. شرکتهای خانوادگی متعلق به خیلی از آقازادهها هست و مدارکش هم اکنون موجود است. چرا وزارتخانه باید قراردادهای مهم خود را با خانواده و بستگان نزدیک خودش منعقد کند؟
*چرا در شرایط تحریمی، فقط از ورود تکنولوژی تراریخته ها جلوگیری نمی شود؟
تسنیم: شما در موضوع تراریخته ها اطلاعات خوبی دارید. درباره این باره توضیح دهید. تراریخته خوب یا بد؟
بحث دیگر مهم و البته کمتر توجه شده در حوزه اقتصاد مقاومتی مسئله امنیت غذایی است. تراریخته به عنوان یک دغدغه ملی است که با بیخیالی و وادادگی هر روزه خطرش بیشتر ازگذشته به گوش میرسد همچنین در روابط تجاری کشاورزی الان دچار ضعف شدهایم. آمادگی کامل داریم تا در مورد معضل بزرگ تراریختهها میزگرد با حضور دانشمندان این حوزه برگزار شود و به گفتوگو بپردازیم و ضرر تراریختهها را برای سلامت جامعه به اثبات برسانیم.
الحمدالله خبرگزاری تسنیم روشنگریهای خوبی در این زمینه داشته و جزو رسانههای پیشرو بوده است. در این مقوله یک سوال مهم مطرح است و آن این است که چگونه است که در شرایط تحریمی کنونی گسترده از ورود هرگونه فناوری و تکنولوژی توسط کشورهای غربی جلوگیری میشود اما در مقابل برای ورود تکنولوژی تراریخته به کشور خیلی از کشورهای غربی صراحتا اعلام آمادگی میکنند. ما طرفدار انجام آزمایش و بحث علمی در این باره هستیم. کشورهای پیشرفته به محکمی با تراریخته مخالفت میکنند و حتی بعضی کشورها آن را جرم تلقی میکنند.