خبرگزاری تسنیم سه شنبه 16 مرداد 1403 : سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا با اشاره به اقدمات انجام شده برای اجرای قانون جدید ساماندهی واردات مرزی وسفر رئیس ستاد به استان‌های مرزی،گفت: ۷ میلیارد و ۱۲۲ میلیون دلار کالای قاچاق از طریق استثنائات تجاری به ویژ رویه ملوانی وارد کشور شده است.
حمیدرضا دهقانی‌نیا سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در پاسخ به سوالی در خصوص آخرین وضعیت اجرای قانون ساماندهی و نظارت بر تجارت مرزی، کولبری و ملوانی و اشتغال پایدار مرزنشینان، گفت: نهایی شدن این قانون با پیگیری ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز از معطلی سه‌ساله خارج شد. پیگیری مجدانه‌ای که از سوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز صورت گرفت و همچنین حمایت‌های رئیس جمهور شهید و همکاری مجلس سبب شد تا پس از سه سال این قانون به تصویب برسد.
وی افزود: نکته دیگری که وجود داشت این بود که تا پیش از این واردات کالا در رویه ملوانی براساس شاخص غیرقابل قبولی مانند تعداد نیسان اندازه‌گیری می‌شد. با پیگیری‌های صورت‌گرفته این واحد اندازه‌گیری به وزن تغییر پیدا کرد. پیگیری استقرار باسکول در گمرکات ملوانی نیز انجام شد.
همچنین پنج جلسه در قالب کمیته نظارت راهبری، ساماندهی و ارزیابی با محوریت ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز برگزار شد. در این زمینه شاید بیش از آن چیزی که وظیفه ستاد مرکزی بود انجام گرفت. نیروهای ستاد به منظور نظارت میدانی در برخی از گمرکات کشور حضور پیدا کردند.
دهقانی‌نیا با اشاره به اینکه رئیس ستاد مرکزی به عنوان نماینده ویژه رئیس جمهور برای اولین بار و در سفرهای متعددی در گمرکات مرزی حضور پیدا کرد، گفت: در این سفرها که به استان‌هایی مانند بوشهر و هرمزگان انجام شد، رئیس پلیس امنیت اقتصادی و سایر ضابطین نیز در گمرکات و بنادر حضور داشتند. براین اساس جلساتی نیز با ذی‌نفعان و حتی تعاونی لنج‌داران برگزار شد.
نظارت داده‌ای و مالی ستاد مبارزه با قاچاق بر تجارت ملوانی کولبری
وی در خصوص اقدامات دیگری که در این مدت به منظور اجرای قانون ساماندهی و نظارت بر تجارت مرزی، کولبری و ملوانی و اشتغال پایدار مرزنشینان انجام شده است، گفت: در این قانون که اخیراً به تصویب رسیده، مقرر شد که دو آیین‌نامه تدوین شود. این دو آیین‌نامه با محوریت ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و با اخذ نظر از ذی‌نفعان تهیه شد. این آیین‌نامه‌ها تحویل دولت شده تا مراحل قانونی آن طی شود.
جلسات متعددی با استانداران استان‌های ساحلی برگزار شد. ضمن اینکه گزارشات مداومی از آسیب‌های موجود و رویه فعلی ملوانی به دولت ارائه شد. جلسه‌ای نیز در قالب ستاد اقتصادی دولت در خصوص این قانون تشکیل شد. ضمن اینکه نظارت داده‌ای و مالی به همراه نظارت میدانی انجام گرفت که در نوع خود قابل توجه بوده است.
قاچاق پیچیده‌ای در واردات ته‌لنجی و کولبری در جریان است
سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز در خصوص کارگروه ناظر بر اجرای قانون ساماندهی و نظارت بر تجارت مرزی، کولبری و ملوانی و اشتغال پایدار مرزنشینان گفت: در ماده 4 قانون ابلاغی مسئولیت این کارگروه بر عهده وزارت صمت گذاشته شده است. دو نفر از نمایندگان کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز به انتخاب اعضای همین کمیسیون به عنوان نماینده در کارگروه حضور خواهند داشت.
ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در یک‌سال اخیر وظایف قانونی خود را انجام داده و گزارشات لازم را ارائه داده است. بحث ما در موضوع استثنائات تجاری مانند کولبری و ملوانی بحث قاچاق بسیار پیچیده است که در این رویه‌ها جا خوش کرده‌اند. عوامل متعددی در این موضوع دخیل هستند و به دلیل مسائل حاکمیتی و ملاحظات ملی گزارشات متعددی در این زمینه تهیه شده است که اگر مجوز اعضای اصلی ستاد دریافت شود، جزئیات آن رسانه‌ای خواهد شد.
ضرورت شفاف شدن مالکیت کالاها در واردات ته‌لنجی
وی با بیان اینکه یکی از نکاتی که حتماً باید به آن پرداخته شود، مالک کالاهایی است که از طریق رویه ملوانی وارد کشور می‌شود، گفت: سوالی که وجود دارد این است که آیا حاکمیت بر حجم این کالاها و مالک آن‌ها اشراف دارد یا خیر. در ماده یک قانون اخیر قانون‌گذار ذکر کرده است که به منظور رونق اقتصاد مرزی، شفافیت، رصد پذیر کردن واردات، توزیع و عرضه کالا، تقویت معیشت مرزنشین و کاهش مبادلات غیر رسمی این قانون تهیه شده است.
در عین حال باید به شرایط کشورهای اطراف خودمان هم نگاه کنیم. تمامی شناورها و لنج‌های ما وقتی وارد آب‌های سرزمینی کشورهای همسایه می‌شوند، موظف هستند که سامانه خود را روشن کنند و شناسایی لنج به صورت سیستماتیک که در آن مالک، وزن و کالای آن مشخص شده است، کاملاً شفاف است. آیا ما توانسته‌ایم چنین اعمال حاکمیتی داشته باشیم؟ این موارد نکاتی است که قابل توجه است.
ورود 7 میلیارد دلار کالای قاچاق از طریق استثنائات تجاری
دهقانی‌نیا در پاسخ به سوالی در مورد کشفیات کالای قاچاق و تغییرات آن گفت: در قالب استثنائات تجاری و به طور مشخص رویه ملوانی، براساس آمار احصا شده 7 هزار و 122 میلیون دلار کالای قاچاق از این مسیر وارد کشور شده است. نکته مهم این است که اولین ضربه این کالای قاچاق به تولیدکننده وارد می‌شود.
با اقداماتی که در سه‌سال اخیر انجام گرفت، میزان کشفیات افزایش پیدا کرد. اما این میزان کشفیات و به همراه معطل ماندن قانون ستاد را به نقطه‌ای رساند که تمرکز خود را بر نهایی کردن قانون قرار دهد. این قانون نیز در اواخر سال 1402 نهایی و ابلاغ شد. میزان کشفیات به طور کلی افزایش یافته است اما این میزان کافی نبوده است.
وی تاکید کرد: بهبود وضعیت در این زمینه نیازمند همکاری استانداران در استان‌های جنوبی، مشخص شدن ابهامات از این منظر که کدام بنادر مالکیتی و کدام بنادر حاکمیتی هستند، مشخص بودن صاحب کالا، حجم آن و وزن آن، استفاده از ابزارهای نوین برای کسب اطلاعات و توجه به بازه پنج‌ساله قانون برای تقویت معیشت مرزنشینان است.
